Gebrekkig product en letselschade: wie is aansprakelijk?

Boeing 737 MAX vliegtuigen die crashen, pacemakers die voor ernstige gezondheidsrisico’s zorgen en een Samsung Galaxy 7 die door een slechte batterij in brand kan vliegen. Dit zijn allemaal voorbeelden van producten die de afgelopen jaren in het nieuws verschenen omdat er een gevaarlijk en zeer ernstig gebrek aan kleefde. Naast deze producten, waarbij de hele productlijn dezelfde gebreken bleek te hebben, kan er ook bij individuele producten een gebrek optreden waardoor u schade lijdt.

Productaansprakelijkheid

De mate waarin u of iemand anders schade lijdt, kan variëren van kleine brandwonden tot aan overlijdensschade. Daarnaast kunnen ook andere zaken beschadigd raken.

Wanneer u deze schade lijdt door toedoen van het gebrekkige product, kunt u de producent aansprakelijk stellen. Dit wordt dan productaansprakelijkheid genoemd. Ook als de producent niets aan het opgetreden gebrek kon doen, kan hij aansprakelijk worden gehouden. Het optreden van gebreken ligt in de risicosfeer van de producent. We spreken dan van risicoaansprakelijkheid. Wanneer deze aansprakelijkheid is erkend, heeft u recht op de vergoeding van alle geleden schade die door het product is veroorzaakt.

Gebrekkig product

Lang niet altijd wordt de aansprakelijkheid zomaar erkend. Vaak rijst er discussie over de vraag wat er moet worden verstaan onder “gebrekkigheid” van een bepaald product.

De uitleg van deze term is te vinden in wetsartikel 6:186 Burgerlijk Wetboek:

“Een product is gebrekkig, indien het niet de veiligheid biedt die men daarvan mag verwachten, alle omstandigheden in aanmerking genomen en in het bijzonder de presentatie van het product, het redelijkerwijs te verwachten gebruik van het product en het tijdstip waarop het product in het verkeer werd gebracht.”

Hieronder moet men ook zaken als de meegeleverde gebruikershandleiding en/of bepaalde waarschuwingen of veiligheidsvoorschriften verstaan.

Wat men hieronder echter níet moet verstaan, is de (misschien matige) prestatie van een product ten opzichte van een nieuwer product dat nadien is op de markt is gebracht (art. 6:186 lid 2 BW).

Uitzonderingen

Er bestaan uitzonderingen op de mogelijkheid om de producent aansprakelijk te stellen voor uw schade. Deze staan opgesomd in artikel 6:185 BW. Kort samengevat is een aantal belangrijke uitzonderingen:

• Dat de producent het product niet op de markt heeft gebracht;
• Dat het gebrek pas is ontstaan nadat het product op de markt is gebracht;
• Dat de producent op basis van de huidige technologie en wetenschap onmogelijk kon weten dat het gebrek zou ontstaan;
• Dat het product noch voor de verkoop of voor enige andere vorm van verspreiding met een economisch doel is vervaardigd, noch is vervaardigd of verspreid in het kader van de uitoefening van het beroep of bedrijf van de producent.

Ongeschikte hulpzaak

Een andere uitzondering wordt gemaakt voor een gebrekkig product dat als ‘hulpzaak’ dient bij de uitoefening van een overeenkomst. Hiervoor is in eerste instantie niet de producent, maar degene die de hulpzaak toepast aansprakelijk.

Dit klinkt wat verwarrend, maar wellicht helpt het volgende voorbeeld. Een ziekenhuis dat een behandelovereenkomst heeft met een vrouw om haar bekkenbodemverzakking te verhelpen, brengt bij haar een transvaginaal matje (ook wel: mesh implantaat) aan. Deze door het ziekenhuis gebruikte hulpzaak bleek echter te weinig getest te zijn voordat het op de markt werd gebracht, wat na de operatie bij de vrouw zorgt voor zeer ernstige gezondheidsklachten. Hier is sprake van een ongeschikte medische hulpzaak.

Wanneer er sprake is van een ongeschikte (gebrekkige) hulpzaak, is in eerste instantie degene die de hulpzaak gebruikt aansprakelijk. Artikel 6:77 BW bepaalt dit. In bovengenoemd voorbeeld zou de arts of het ziekenhuis aansprakelijk zijn. Toch heeft de wetgever de gebruiker willen beschermen voor gevallen waarin het niet redelijk is om de aansprakelijkheid bij hem neer te leggen. Daarom is er in het wetsartikel een redelijkheidsclausule opgenomen. Indien de gebruiker aan kan tonen dat het onredelijk is hem verantwoordelijk te houden, ligt het voor de hand om de aansprakelijkheid alsnog bij de producent neer te leggen.

Eigen schuld

Er kan ook sprake zijn van vermindering van de aansprakelijkheid van de producent wanneer u het product op een onzorgvuldige manier gebruikt. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer u de veiligheidsvoorschriften niet in acht neemt, of een product gebruikt voor iets waarvoor het niet bedoeld is. De rechter kan dan bijvoorbeeld bepalen dat u maar 50% van uw schade vergoed wordt, omdat uw schade deels te wijten was aan de onvoorzichtige manier waarop het product werd gebruikt.

Juridische bijstand

Heeft u letselschade opgelopen vanwege een gebrekkig product? Dan is het verstandig om rechtsbijstand in te schakelen. Het aansprakelijk stellen van een producent is niet eenvoudig. Een gespecialiseerde letselschade advocaat helpt u bij begroten en het claimen van de vergoeding waar u recht op heeft. Bovendien kost het inschakelen van een letselschadeadvocaat u vaak niets. Zodra de aansprakelijkheid is aanvaard, worden ook de kosten voor uw juridische bijstand namelijk door de tegenpartij vergoed.

Ferme Letselschade Advocaten in Utrecht helpt u graag bij het verhalen van uw schade, zodat u uw leven weer op de rit kunt krijgen. Heeft u naar aanleiding van de bovenstaande informatie nog vragen, of bent u benieuwd naar wat wij voor u kunnen betekenen? Neem dan gerust contact op.